Η Λαϊκή Συσπείρωση για την πρόληψη δασικών και αγροτικών πυρκαγιών
Μέσα Μαΐου πριν την συνεδρίαση του Τοπικού Επιχειρησιακού Συντονιστικού Οργάνου Πολιτικής Προστασίας του Δήμου Ικαρίας (Τ.Ε.Σ.Ο.Π.Π) σας ζητήσαμε προκειμένου να αποφευχθούν συγχύσεις σχετικά με το ποιοι και γιατί συμμετέχουν στην συνεδρίαση του Τ.Ε.Σ.Ο.Π.Π (όπως στο πρόσφατο παρελθόν), αλλά πολύ περισσότερο για να υπάρχει ενημέρωση σε όλο το Δημοτικό Συμβούλιο. Να αποτελέσει θέμα της ημερήσιας διάταξης της επόμενης συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου ο σχεδιασμός για την πρόληψη δασικών και αγροτικών πυρκαγιών. Αυτό γίνεται σήμερα , χωρίς ωστόσο εισηγητικά να έχει το Δημοτικό Συμβούλιο ενημέρωση για το τι έχει γίνει, τι έχει σχεδιαστεί , τι εξέλιξη έχουμε στο θέμα της δημιουργίας νέου πυροσβεστικού κλιμάκιου στο νησί, ποια είναι τα προβλήματα που εντοπίζει η διοίκηση του δήμου και πως σχεδιάζει να τα αντιμετωπίσει.
Η αντιπυρική περίοδος στη χώρα μας άρχισε από 1η Μαΐου και διαρκεί μέχρι 31η Οκτωβρίου. Η αποτελεσματική αντιμετώπιση των πυρκαγιών επιβάλλει τη λήψη μέτρων τα οποία θα συμβάλλουν στην μείωση του κινδύνου. Τα μέτρα αυτά έχουν ως στόχο να καταστήσουν το έργο της καταστολής περισσότερο αποτελεσματικό. Η καθυστέρηση της χρηματοδότησης μεγαλώνει την ανησυχία όλων μας πιστεύω καθώς κρίνεται αναγκαία ώστε να υλοποιηθούν οι δράσεις πυροπροστασίας για την θωράκιση της περιοχής. Σήμερα συζητάμε το θέμα της αντιπυρικής προστασίας γιατί ανησυχούμε από την έλλειψη κεντρικού πολιτικού σχεδιασμού για την προστασία του δασικού μας πλούτου. Από την έλλειψη σε προσωπικό, σε μέσα και μηχανολογικό εξοπλισμό, σε χρηματοδότηση στις εμπλεκόμενες υπηρεσίες, όπως Πυροσβεστική, Δασικές Υπηρεσίες, Δήμοι κ.λπ.
Φυσικά δεν μας εκπλήσσει το γεγονός αυτό, γιατί έχοντας ως δεδομένο τον νέο σχεδιασμό για την Πολιτική Προστασία της χώρας, που πλέον με τον Νόμο 4662/2020 αποτελεί την νέα πραγματικότητα, δε διατηρούμε αυταπάτες για τον προσανατολισμό των όποιων ενεργειών και προσπαθειών της κυβέρνησης. Να τονίσουμε εδώ ότι σε επίπεδο ΕΝΠΕ και ΚΕΔΕ η μόνη παράταξη που διαφώνησε με τον σχεδιασμό αυτό ήταν η Λαϊκή Συσπείρωση που ξεκάθαρα στάθηκε κριτικά στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο, διότι προωθεί ακόμη περισσότερο την εμπορευματοποίηση και την ιδιωτικοποίηση προς όφελος των επιχειρηματικών συμφερόντων σε όλο το φάσμα της πυρασφάλειας και της δασοπροστασίας, από την οργάνωση, την εκπαίδευση, την έρευνα, την παροχή υπηρεσιών μέχρι την εκμετάλλευση δασικών οικοσυστημάτων. Μεταφέρει παράλληλα αρμοδιότητες σε δήμους, περιφέρειες, ιδιώτες, εθελοντικές οργανώσεις, Μ.Κ.Ο, με στόχο την ακόμη μεγαλύτερη μείωση δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού και τη μεταφορά του κόστους για την πυροπροστασία και τη δασοπροστασία μέσω της ανταποδοτικότητας εκ νέου στις πλάτες του ελληνικού λαού. Η εκτίμηση μας αυτή αποτυπώνεται ήδη σε απόλυτους αριθμούς μέσα και από τις πιστώσεις του προϋπολογισμού για το 2020 που αφορούν το Πυροσβεστικό Σώμα. Για τις οποίες χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι οι δαπάνες που αφορούν τη συντήρηση, τις επισκευές και τα καύσιμα ενός στόλου περίπου 3.250 οχημάτων παντός τύπου, τη στιγμή που ήδη το 55% είναι πλέον της 20ετίας, είναι μειωμένες κατά 1.839.851 ευρώ. Ο ευκαιριακός σχεδιασμός που επιλέγει η κυβέρνηση με την ίδρυση 36 περίπου νέων εποχικών κλιμακίων, εξυπηρετεί περισσότερο επικοινωνιακούς στόχους, παρά την ουσιαστική οργάνωση της πυροπροστασίας. Ο λόγος είναι ότι θα υποστούν ακόμη μεγαλύτερη αποδυνάμωση οι ήδη λειτουργούσες υπηρεσίες του Π.Σ από το διαμοιρασμό του μάχιμου προσωπικού τους. Είναι επίσης γεγονός ότι ένας σημαντικός αριθμός μονίμων υπαλλήλων του Π.Σ. (περί τους 700) έχουν αφαιρεθεί από τον κεντρικό σχεδιασμό του, για το λόγο ότι παρέχουν με συμβάσεις μίσθωσης αποκλειστικές υπηρεσίες πυρασφάλειας στις 14 Πυροσβεστικές Υπηρεσίες των ιδιωτικών αεροδρομίων της Fraport και της Hochtief, καθώς και στα 11 Πυροσβεστικά Κλιμάκια των ιδιωτικών οδικών αξόνων. Ένα ακόμα χαρακτηριστικό παράδειγμα για την Ικαρία είναι η ανυπαρξία χρηματοδότησης από την διεύθυνση δασών ώστε να συντηρηθούν οι δασικοί δρόμοι του νησιού. Μια ακόμα ευθύνη που προσπαθεί να καλύψει ο Δήμος Ικαρίας διαμορφώνοντας συνολικά 209Km αγροτοδασικού δικτυού σε όλη την Ικαρία, (στην Δ.Ε Ραχών 84 Km, στην Δ.Ε Ευδήλου 64Km, και στην Δ.Ε Αγιου Κηρύκου 74 Km).
Σ’ αυτό το σημείο θέλουμε ιδιαίτερα να επισημάνουμε το γεγονός πως οι νέες αρμοδιότητες που μεταφέρθηκαν στους Δήμους δεν συνοδεύτηκαν με την μεταφορά αντίστοιχων οικονομικών πόρων, εξοπλισμού και ανθρωπίνου δυναμικού. Η δασοπροστασία πλέον εξαρτάται από την οικονομική δυνατότητα χρηματοδότησής της από τον εκάστοτε Δήμο. Καθώς η χρηματοδότηση των Δήμων μέσω των ΚΑΠ μειώθηκε πάνω από 60% οι μεγάλες δαπάνες των πραγματικών αναγκών της Αντιπυρικής Προστασίας επιβαρύνει περισσότερο τον ίδιο το λαό. Η πραγματικότητα είναι αδυσώπητη και δυσάρεστη. Μ’ αυτό τον τρόπο δεν αντιμετωπίζονται οι πραγματικές ανάγκες της Αντιπυρικής Προστασίας. Η προστασία των δασικών οικοσυστημάτων υποτάσσεται στην πολιτική εμπορευματοποίησης της γης και αντιμετωπίζεται προκλητικά σαν ευκαιρία αύξησης της κερδοφορίας των επιχειρηματικών ομίλων, ακολουθώντας τις αναλύσεις – οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης του “κόστους – οφέλους” και στο συγκεκριμένο τομέα. Μάλιστα η κατάσταση θα επιδεινωθεί ραγδαία μετά την εφαρμογή του νέου αντιπεριβαλλοντικού νόμου όπου παραδίδονται βουνά, δάση, λίμνες και θάλασσες στους ομίλους προκειμένου να βρουν κερδοφόρα διέξοδο, τα ”αποθηκευμένα κεφάλαια τους”. Πρόκειται για έγκλημα που στα πλαίσια της “πράσινης ανάπτυξης” και της “καθαρής ενέργειας” προωθούνται αντιδραστικές αλλαγές στο καθεστώς αδειοδότησης των επενδύσεων τους. Στο εξής θα ελέγχονται και θα εγκρίνονται από άλλες “συνάδελφες” ιδιωτικές εταιρείες, προκειμένου να τοποθετηθούν ανεμογεννήτριες σε όλες τις βουνοκορφές και φωτοβολταϊκά συστήματα από άκρη σε άκρη σε όλη την χώρα καταργώντας ακόμα και το καθεστώς των περιοχών Νατούρα σε Ζώνες υψηλής περιβαλλοντικής αξίας.
Σε ότι μας αφορά επισημαίνουμε ενόψει της νέας αντιπυρικής περιόδου, ένα ελάχιστο πλαίσιο προϋποθέσεων που το θεωρούμε απαραίτητο για την ενίσχυση των δυνατοτήτων των εμπλεκόμενων φορέων και υπηρεσιών, με σκοπό την ολόπλευρη προετοιμασία τους σε ότι αφορά την πρόληψη και την αποτελεσματική αντιμετώπιση των δασικών-αγροτικών πυρκαγιών, είναι η διεκδίκηση των παρακάτω προτάσεων :
- Για τους Δήμους:
- Να αυξηθεί γενναία η χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό. Τα 17 εκ. ευρώ της συνολικής κρατικής χρηματοδότησης και τα 82 χιλ. ευρώ που αποδίδονται στο δήμο μας δεν επαρκούν. Είναι σταγόνα στον ωκεανό των απαιτούμενων δαπανών.
- Να εξασφαλιστεί από τα αρμόδια Υπουργεία η στελέχωση των δομών της πολιτικής προστασίας και των τεχνικών υπηρεσιών τους με προσλήψεις μόνιμου επιστημονικού –εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού.
- Για τις Πυροσβεστικές και Δασικές Υπηρεσίες:
- Την κάλυψη των οργανικών κενών προκειμένου να καλυφθούν όλες οι ανάγκες των υπηρεσιών.
- Καμία διάθεση πυροσβεστών και μέσων για την εξυπηρέτηση της πυρασφάλειας ιδιωτικών επιχειρηματικών συμφερόντων όπως στις κοινοπραξίες εθνικών οδών-αεροδρομίων. (Είναι απαράδεκτο το 17% των πυροσβεστικών δυνάμεων να εξυπηρετεί ιδιωτικά συμφέροντα σε αεροδρόμια και σε ιδιωτικοποιημένες εθνικές οδούς).
- Εργασία των πυροσβεστών με σύγχρονα μέσα για την ασφάλεια τους με αξιοπρεπείς μισθούς και συντάξεις.
- Μονιμοποίηση των 5ετούς θητείας και του εποχιακού προσωπικού πυροσβεστών με σταθερές σχέσεις εργασίας.
- Ενίσχυση των αρμόδιων δυνάμεων πυροπροστασίας με αναγκαία μέτρα και κονδύλια, για τη βελτίωση των επίγειων μέσων σε πυροσβεστικά οχήματα, καθώς και ενίσχυση και ανανέωση του εναέριου στόλου της αεροπυρόσβεσης.
- Επίσης την κατάργηση όλων των αντιδασικών νόμων που ψήφισαν προηγούμενες Κυβερνήσεις οι οποίοι συνεχίζουν να υφίστανται.
Εκτίμηση μας είναι ότι στις συγκεκριμένες συνθήκες είναι επιτακτικά αναγκαίο η οργάνωση της πυρασφάλειας της χώρας σε επίπεδο δομής, υποδομών εξοπλισμού, σχεδιασμού & αντιμετώπισης να είναι αποκλειστικά μέριμνα και ευθύνη του κράτους, μέσω του Πυροσβεστικού Σώματος, με την συγκρότηση Ενιαίου Φορέα Δασοπροστασίας και Δασοπυρόσβεσης με έμφαση στην πρόληψη και την ανάπτυξη του δασικού μας πλούτου προς όφελος του λαού.
Πιστεύουμε ότι σε κάθε περίπτωση οι Υπηρεσίες του δήμου μας παρά τις ανησυχίες μας για το θέμα, με βάση τους ανασταλτικούς παράγοντες που υπάρχουν μέσω των πολιτικών που εφαρμόζονται, από όλες τις Κυβερνήσεις διαχρονικά, θα συμβάλουν με όλες τους τις δυνάμεις στις δράσεις της αντιπυρικής προστασίας και φέτος όπως κάθε χρόνο. Όπως επίσης θα επιδιώξει την μέγιστη δυνατή συνεργασία με το προσωπικό των εκτός Δήμου Υπηρεσιών, αλλά και των Εθελοντικών Συλλόγων με τη σημαντική τους προσφορά.
Ωστόσο το δημοτικό συμβούλιο, ως το βασικό πολιτικό όργανο του δήμου Ικαρίας που αποτυπώνει την βούληση των Ικαριωτών πιστεύουμε ότι θα πρέπει να εγκρίνουμε μια απόφαση με τις διεκδικήσεις μας σχετικά με την πυροπροστασία. Με βάση αυτό το σκεπτικό καταθέτουμε στην σημερινή συνεδρίαση ένα σχέδιο απόφασης που αφού εγκριθεί θα αποσταλεί στο Γραφείο του κ. Πρωθυπουργού – στο Υπουργείο εσωτερικών (Γραφείο Υπουργού) – στη Γεν. Γρ. Πολιτικής Προστασίας (Γραφείο Γενικού Γραμματέα) – Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου (Γραφείο Περιφερειάρχη) στις Κοινοβουλευτικές Ομάδες και το Αρχηγείο Πυροσβεστικού Σώματος
« Σχετικά με τη προετοιμασία της αντιπυρικής περιόδου 2020 πιστεύοντας ότι διαγράφονται για μια ακόμα χρόνια δυσοίωνες προοπτικές ως προς τη πυροπροστασία στην Επαρχία Ικαρίας, επιθυμούμε να σας γνωρίσουμε τα ακόλουθα:
Η Γενική Γραμματεία Δασών έχει την Ικαρία στην Α’ Ζώνη επικινδυνότητας όσον αφορά της πυρκαγιές, σύμφωνα με το σχέδιο αντιμετώπισης δασικών πυρκαγιών Νομού Σάμου της Περιφερειακής Διοίκησης Πυροσβεστικής Βορείου Αιγαίου. Η συνολική έκταση της Νήσου Ικαρίας είναι 254.038 στρέμματα, εκ των οποίων οι χρήσεις γης είναι οι ακόλουθες: Δάση: 39.650 στρέμματα – Δασικές εκτάσεις: 111.350 στρέμματα – Άγονες / βραχώδεις: 15.870 στρέμματα – Γεωργικές/ Λιβαδικές εκτάσεις / βοσκότοποι: 82.180 στρέμματα – Λίμνες/Ποταμοί : 78 στρέμματα – Αλπικές : 810 στρέμματα – Οικιστικές Περιοχές : 4.100 στρέμματα.
Σε όλα αυτά να συνυπολογίσετε το έντονο ανάγλυφο του εδάφους και την ιδιαίτερη ένταση των ανέμων. Με αυτά τα δεδομένα αντιλαμβάνεστε ότι η αυξημένη ετοιμότητα που απαιτείται στην Περιφερειακή ενότητα Ικαρίας – Φούρνων δεν είναι σε καμία περίπτωση εξασφαλισμένη, γεγονός που δεν δικαιολογεί την ανεπαρκή χρηματοδότηση.
Αφού υπενθυμίσουμε τα δεινά των νησιών της Σάμου και ιδιαίτερα της Ικαρίας από τις πυρκαγιές διεκδικούμε την υλοποίηση των ακόλουθων:
- Αύξηση των σχετικών δαπανών σε όλες τις συναρμόδιες υπηρεσίες έτσι ώστε να καλύπτουν επαρκώς τις σύγχρονες ανάγκες τόσο στη πρόληψη όσο και στην αντιμετώπιση συμβάντων. (150.000,00€ είναι αναγκαίες στο Δήμο Ικαρίας για καθαρισμούς – αντιπυρικές ζώνες – συντήρηση οδικών δικτύων, κ.λ.π).
- Μόνιμη παρουσία στα νησιά μας εναέριων μέσων κατά τους θερινούς μήνες (τουλάχιστον ένα ελικόπτερο στην Ικαρία) .
- Άμεση κάλυψη των οργανικών κενών των Δασικών και Πυροσβεστικών Υπηρεσιών με μόνιμο προσωπικό, με πλήρη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα.
- Άμεση επαναφορά του προσωπικού της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας που διατέθηκε στα αεροδρόμια της Fraport Α.Ε. και της Hochtief, προς όφελος του επιχειρηματικού ομίλου. Καθώς και επαναφορά του προσωπικού της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας που διατέθηκε στις ιδιωτικοποιημένες εθνικές οδούς προς όφελος επίσης επιχειρηματικών ομίλων.
- Την κατάργηση του Ν. 4662/2020 γιατί μεταφέρει αρμοδιότητες σε δήμους, περιφέρειες, ιδιώτες, εθελοντικές οργανώσεις, Μ.Κ.Ο, με στόχο την ακόμη μεγαλύτερη μείωση δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού και τη μεταφορά του κόστους για την πυροπροστασία και τη δασοπροστασία μέσω της ανταποδοτικότητας εκ νέου στις πλάτες του ελληνικού λαού.
- Τη μονιμοποίηση των πενταετών και συμβασιούχων Πυροσβεστών.
- Να σταματήσουν οι εκποιήσεις δημόσιων εκτάσεων, ιδιαίτερα σε δασικές περιοχές, και σε ορεινούς όγκους. Όσο η γη θα εξακολουθεί να είναι εμπόρευμα, τα προβλήματα της πυρασφάλειας και πυρόσβεσης θα οξύνονται.
- Τη συγκρότηση ενιαίου φορέα δασοπροστασίας και δασοπυρόσβεσης. Ανάπτυξη και εφαρμογή μεθόδων για ουσιαστική βελτίωση της προστασίας των δασών, με έμφαση στην πρόληψη, την ανάπτυξη και τη διαχείριση του δασικού πλούτου, προς όφελος του λαού.»
Για την Λαϊκή Συσπείρωση Ικαρίας
Νικόλαος Λαρδάς
Εισήγηση στην συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου της 9ης Ιουνίου 2020