Άγιος Κήρυκος 4 Απριλίου 2016

ΠΡΟΣ:
1) Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας
Α) Γραφείο Υπουργού κ. Π. Σκουρλέτη
Β) Γραφείο Αν. Υπουργού κ. Γ. Τσιρώνη

Θέμα: Επισημάνσεις στο ΥΠΕΝ για ΣΧΟΟΑΠ Ικαρίας και δασικές εκτάσεις

Σχετ.:

1) Η με αρ. 81/2015 ομόφωνη απόφαση του ΔΣ Ικαρίας

2) Το από 2/6/2015 έγγραφο μας Α.Π:4166

Κύριε Υπουργέ,

Ο Δήμος Ικαρίας απευθύνει έκκληση βοήθειας στην πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ, πιστεύοντας ότι μόνο μέσα από αυτή την οδό θα οδηγηθούμε σε μερική έστω λύση των σημαντικών ζητημάτων χωροταξικής φύσεως που αφορούν την Ικαρία, και στην απεμπλοκή των δυο σημαντικότερων προβλημάτων του νησιού:
Στο ΣΧΟΟΑΠ Νήσου Ικαρίας, ώστε να υπάρξει Νομοθετική Ρύθμιση που θα λαμβάνει υπ’ όψιν το ιδιαίτερο οικιστικό μοντέλο της Ικαρίας, όσο και στη διασφάλιση των αναγκαίων πιστώσεων γι’ αυτό.
Στην οριστική διευθέτηση του χαρακτήρα των δασικών εκτάσεων του νησιού.
Καθώς και στην ολοκλήρωση των εκκρεμών πολεοδομικών σχεδίων νησιού, του Γ.Π.Σ Γ.Π.Σ του Αγίου Κηρύκου, του Γ.Π.Σ του οικισμού του Φάρου και του Γ.Π.Σ του οικισμού των Θερμών, (εκκρεμούν από την δεκαετία του 90) .

Σχετικά με το ΣΧΟΟΑΠ Νήσου Ικαρίας επισημαίνουμε τα εξής:

1. Θα πρέπει να αναδειχθεί η ιδιαιτερότητα του οικιστικού μοντέλου της Ικαρίας, γεγονός που απασχόλησε την μελετητική ομάδα εκπόνισης του ΣΧΟΟΑΠ Ικαρίας, χωρίς να μπορέσουν να αποφύγουν τελικά την εφαρμογή του υπάρχοντος νομικού πλαισίου, νομοθετώντας με βάση το μοντέλο «συμπαγούς πόλης». Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να αλλοιωθεί το ιδιαίτερο τοπικό μοντέλο της Ικαρίας το οποίο παρουσιάζει μοναδικότητα στο Αιγαίο και την Ελλάδα, με κατακερματισμό και πλήρη αποδιοργάνωση του χώρου, με την ανάπτυξη οικισμών που δεν θα έχουν καμία σχέση με αυτό που υπάρχει σήμερα, και πάνω στο οποίο πατάει και η ανάπτυξη του τουρισμού της Ικαρίας .
2. Θα πρέπει να οριοθετηθούν εκ νέου τα όρια των ορεινών οικισμών, (απαιτείται χρηματοδότηση για αυτή την εργασία), γιατί στα προτεινόμενα όρια των ορεινών οικισμών η αποτύπωση της πραγματικής κατάστασης και θέσης των κτισμάτων δεν έχουν γίνει με την πρέπουσα προσοχή.
3. Στις αναδασωτέες ζώνες δεν έχει δοθεί περιθώριο χρήσης για τις ιδιοκτησίες που δεν έχουν καεί και που είναι μη δασικές μετά από έγκριση της δασικής υπηρεσίας, αν και το προβλέπει ο δασικός νόμος για τις αναδασωτέες εκτάσεις ότι εξαιρούνται οι μη δασικές εκτάσεις .
4. Στον οικισμό του Αρμενιστή π.χ, όλη η περιβάλλουσα περιοχή έχει χαρακτηριστεί ως αναδασωτέα ζώνη έως και τα όρια του αιγιαλού (θάλασσα) με αποτέλεσμα οικόπεδα που τέμνονται από το όριο του οικισμού να θεωρούνται μη οικοδομίσημα διότι είναι εν μέρει εντός των ορίων του οικισμού και εν μέρει εντός της αναδασωτέας ζώνης.
5. Οι ζώνες ΠΟΑΠΔ- ΒΙΟΠΑ έχουν χωροθετηθεί σε περιοχές που είτε είναι δασικές περιοχές (Αγ. Κηρύκου ,Ευδήλου & Ραχών), είτε έχουν πρόβλημα προσβασιμότητας .
6. Στην περιοχή της Δ.Ε Ευδήλου είχε δοθεί άδεια ίδρυσης μικρού σφαγείου, απαραίτητου και αναγκαίου για την Ικαρία, πριν την ισχύ του ΣΧΟΟΑΠ, αλλά δεν μπορεί να αδειοδοτηθεί τώρα διότι είναι σε περιοχή που δεν επιτρέπεται .
   Για όλα αυτά και πολλά άλλα απαιτείται η αναθεώρηση του ΣΧΟΟΑΠ, λόγω πληθώρας προβλημάτων που έχουν δημιουργηθεί με την εφαρμογή του και την πλέον προσεκτική εξέταση και λύση τους. Σχετικά με τις δασικές εκτάσεις της Ικαρίας επισημαίνουμε τα εξής:
   Όπως γνωρίζετε σύμφωνα με τη δασική νομοθεσία γίνεται διάκριση των δασών:
   α) Σε ιδιωτικά, τα δάση δηλαδή, των οποίων η κυριότητα νομή και κατοχή ανήκει στους ιδιοκτήτες (φυσικά ή νομικά πρόσωπα)
   β) Σε δημόσια (αδιαφιλονίκητα Εθνικά), όπου θεωρούνται κατά τεκμήριο όλα τα δάση, για τα οποία δεν έχουν υποβληθεί αρμοδίως και εμπροθέσμως – έστω και αν υπήρχαν – οι απαιτούμενοι τίτλοι προς αναγνώρισή τους και
   γ) Σε διακατεχόμενα, δάση για τα οποία έχουν υποβληθεί τίτλοι απ’ αυτούς που θεωρούν κυρίους (ιδιοκτήτες) τους εαυτούς τους αλλά αυτοί οι τίτλοι κρίθηκαν μη νόμιμοι ,άκυροι ή πλημμελείς.
   Επί της ουσίας την κυριότητα των διακατεχόμενων δασών την έχει το Δημόσιο, ενώ την νομή ο διακάτοχος. Σε κάθε περίπτωση η έννοια της διακατοχής έχει τον χαρακτήρα της προσωρινότητας μέχρι της οριστικής επιλύσεως του θέματος.
   Σύμφωνα πάντα με τη δασική νομοθεσία ορίζεται ότι για κάθε διένεξη ή αμφισβήτηση μεταξύ του Δημοσίου και οποιουδήποτε φυσικού ή νομικού προσώπου, την ύπαρξη του δικαιώματος του οφείλει να την αποδείξει το φυσικό ή νομικό πρόσωπο. Αυτό είναι το λεγόμενο τεκμήριο υπέρ του Δημοσίου.
   Όμως κατ’ εξαίρεση η διάταξη αυτή δεν ισχύει στις περιφέρειες των Πρωτοδικείων των Ιονίων Νήσων, της Κρήτης και των Νομών Λέσβου, Σάμου και Χίου και των νήσων Κυθήρων, Αντικυθήρων και Κυκλάδων.
   Έτσι λοιπόν στις παραπάνω περιφέρειες για οποιαδήποτε διεκδίκηση εκτάσεως από το Δημόσιο και τρίτους το βάρος της αποδείξεως βαρύνει το ίδιο και τους δύο ενδιαφερόμενους και όχι μόνο τον ιδιώτη.
   Ειδικότερα στην Ικαρία σύμφωνα με την ιστορική διαδρομή του νησιού, κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας (δημογεροντίες κ.λ.π) έως και την απελευθέρωση κατά το 1912 τα δάση και οι δασικές εκτάσεις ανήκαν πάντα στην κατηγορία των μη δημοσίων γαιών. Οι εκτάσεις αυτές ανήκαν στις εκτάσεις πλήρους ιδιοκτησίας των ιδιόκτητων γαιών (Μουλκ).
   Τα περισσότερα δάση του νησιού της Ικαρίας, σύμφωνα με γνωμοδοτήσεις του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου Δασών του Υπουργείου Γεωργίας οι οποίες εκδόθηκαν το έτος 1927 και οι οποίες εκδόθηκαν ανά κοινότητα, χαρακτηρίζουν τις εκτάσεις ως διακατεχόμενες από τις κοινότητες. Η μόνη έκταση που εξαιρείται είναι αυτή της πρώην κοινότητας Αγίου Κηρύκου για την οποία εκδόθηκε απόφαση το 1954 και χαρακτηρίζει τα δάση ως κοινοτικά (ιδιωτικά ).
   Οι εκτάσεις αυτές διαχειρίστηκαν από τα πρώτα χρόνια έως και τα τελευταία όπου είχε πλέον τελειοποιηθεί ο θεσμός της Αυτοδιοίκησης, ως ιδιωτικές που ανήκαν στο σύνολο των κατοίκων της περιοχής. Μετά την απελευθέρωση η τοπική αυτοδιοίκηση διαχειρίστηκε τα δάση θεωρώντας τον εαυτό της κύριο των εκτάσεων (διανοία κυρίου) και φρόντιζε για την προστασία τους (απόφαση για κήρυξη αναδασωτέας, απαγορεύσεις και διώξεις για λαθροϋλοτομίες, εκχερσώσεις, καταπατήσεις κ.λ.π), για τις καρπώσεις του δάσους (άδειες υλοτομίας τεχνικού ξύλου και καυσοξύλων, ρύθμιση βοσκής κ.λ.π) και για όλα τα θέματα γενικά που έχουν σχέση με το δασικό χώρο. Μοναδικός κύριος κάτοχος και νομέας από τα χρόνια της τουρκοκρατίας έως και σήμερα ήταν η τοπική αυτοδιοίκηση χωρίς ποτέ να αμφισβητηθεί αυτό.
   Όμως το τελευταίο διάστημα παρατηρείται μια αλλαγή στη στάση του Δημοσίου, το οποίο με διάφορες αποφάσεις και έγγραφα τα τελευταία πέντε περίπου έτη δείχνει να αμφισβητεί τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα του Δήμου Ικαρίας επί των δασικών εκτάσεων του νησιού. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η απάντηση που δίνει η ΡΑΕ η οποία έδωσε την άδεια παραγωγής για την τοποθέτηση ανεμογεννητριών σε ιδιώτη και απάντησε στο Δήμο με έγγραφο της το 2011 ότι η επέμβαση γίνεται στο μεγαλύτερο τμήμα της σε δημόσια δασική έκταση και αρμόδιο για την εκμίσθωση εκτάσεων του νησιού είναι το Δημόσιο, παρότι μέχρι και σήμερα όλες οι αιτήσεις περί μίσθωσης απευθυνόταν προς το Δήμο Ικαρίας ο οποίος και τελικά αποφάσιζε.
   Περαιτέρω το έτος 2015 σε αίτημα ιδιώτη για τη μίσθωση χώρου κατασκευής δεξαμενής βιολογικού καθαρισμού λημμάτων ελαιοτριβείου και παρότι είχε τη σύμφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Ικαρίας, η Διεύθυνση Δασών Σάμου απάντησε ότι δεν είναι ο Δήμος αρμόδιος για την έκταση αλλά το Δημόσιο. Επίσης από το 2007 τα διακατεχόμενα δάση δεν συμπεριλαμβάνονται στα προγράμματα της μη δημόσιας δασοπονίας όπως γινόταν παλιότερα κι έτσι τα δάση του νησιού δεν μπορούν να υπαχθούν στα διάφορα Ευρωπαϊκά προγράμματα.
   Με την επιφύλαξη προσκόμισης κάθε απαραίτητου στοιχείου που τεκμηριώνει τα παραπάνω. Ζητάμε Την οριστική επίλυση του θέματος με Νομοθετική ρύθμιση (που θα περιλαμβάνεται σε σχετικό με τα δάση νόμο) έτσι ώστε τα δάση του νησιού να κατοχυρωθούν πλέον ιδιωτικά υπέρ του Δήμου (δηλ. Δημοτικά) .

Μετά τιμής
Ο Δήμαρχος Ικαρίας
Στέλιος Σταμούλος